We praten veel met elkaar. Vaak zelfs heel veel. Of toch niet.
Ben jij iemand die veel kijkt en allerlei signalen oppakt?
Mensen communiceren met elkaar via woorden. Dat is de meest gebruikelijke manier. Maar mensen communiceren ook non-verbaal, zonder woorden. Dat gebeurt vaak onbewust, maar daarom is het niet minder belangrijk.
Misschien is het wel het meest belangrijke aspect van communicatie!
Ben jij je bewust van de non-verbale signalen die jij uitzendt naar anderen? Wil je meer leren over het interpreteren van de non-verbale boodschappen van anderen naar jou?
Soms denken mensen dat non-verbale communicatie onbewust gaat en dat je dat niet kunt leren . Niets is minder waar.
Je kunt dit zelf bewijzen door de casus en de oefeningen bij dit onderdeel te doen. Zo leer je experimenteren met non-verbale communicatie.
Dat leidt ongetwijfeld tot een paar verrassingen. Bewust omgaan met de non verbale aspecten van communicatie leidt tot verbetering van de communicatie. De belangrijkste onderdelen van non verbale communicatie (territorium, lichaamshouding, gebaren, mimiek en oogcontact) zullen we hieronder kort toelichten.
NB. Realiseer je wel steeds dat de interpretatie van de non-verbale signalen in diverse culturen kan verschillen.
Bijvoorbeeld: direct oogcontact is in de ene cultuur een teken van ‘openheid’, maar kan ik een andere cultuur ervaren worden als ‘brutaal’.
- ‘Close’ zijn of afstand houden: Territorium
- Zo sta je in het leven: Lichaamshouding
- Praten met handen en voeten: Gebarentaal
- Van je gezicht aflezen: Mimiek
- Spiegels van de ziel: Oogcontact
‘Close’ zijn of afstand houden (territorium)
Ieder mens heeft een eigen territorium om zich heen. Dat territorium verandert steeds.
Soms is je territorium groot. Dat is het geval wanneer je iemand op afstand wilt houden. Soms is je territorium klein, bijvoorbeeld als je van iemand houdt. Die mag dicht bij je zijn. De fysieke afstand tussen een paar mensen is vaak een weerspiegeling van hun emotionele band.
Je kunt ook je territorium afbakenen, zodat het voor anderen moeilijk wordt om te dichtbij te komen. Let maar eens op mensen in de trein of in hun bibliotheek. Waar laten zij hun spullen? Dichtbij of juist uitgebreid uitgestald?
Dat laatste maakt dat je niet vlak naast hen kunt gaan zitten, m.a.w. een groot duidelijk afgebakend territorium.
Heb je ook wel eens opgelet op groepjes mensen bij feesten of recepties. Hoe staan of zitten ze bij elkaar, wat doen ze als er een ander bij de groep komt?
Maken ze de kring groter of moet de nieuweling zich erin wurmen? De groep heeft ook een territorium. Een flexibele groep stelt zijn territorium makkelijk open voor anderen. Een ‘kliek’ zal dat niet doen, die zal het eigen territorium zo gesloten mogelijk houden.
Zo sta je in het leven (lichaamshouding).
Iedereen communiceert non-verbaal. Dat heb je van jongs af aan geleerd, maar het kan zijn dat jij je dat niet zo bewust bent.
Had jij ook zo’n gymleraar die zei: “Schouders naar achteren, borst naar voren, hoofd recht en ontspannen!”? Daar werd je geleerd dat je lichaamshouding zekerheid en zelfvertrouwen uitstraalt als je een bepaalde houding aanneemt.
Jouw lichaamshouding zegt iets over hoe jij in het leven staat.
Ben je wat somber aangelegd, dan kijk je vaak naar de grond, helt je hoofd wat naar voren, je schouders hangen wat af en je borst is ingetrokken. De bewegingen van je handen en voeten zijn wat traag.
Ben je een rasoptimist, dan loop je vaak te stralen. Hoofd rechtop, schouders naar achteren, borst naar voren, enthousiaste bewegingen en ferme tred. Er kan je immers niets gebeuren.
Let eens op de lichaamshouding van je vrienden, studiegenoten of familie. Wat zegt dat over hun persoonlijkheid? Doe hen eens na (vakterm is ‘spiegelen’), m.a.w. neem dezelfde houding aan of maak dezelfde bewegingen als de ander en probeer na te gaan hoe dat voelt.
Je zult merken dat gevoelens en houdingen samenhangen. Je kunt beide afzonderlijk van elkaar veranderen. Door te spiegelen kun je leren je een beetje in te leven in de ander.
Praten met handen en voeten (gebarentaal)
Je kent ze vast wel, die mensen die met veel bewegingen hun verhaal ondersteunen.
Soms zou je willen dat docenten dat deden, dan werd hun hoorcollege wat levendiger. Soms heb je gebaren nodig om iets duidelijk te maken. Je wilt dan aangeven hoe groot of klein iets was of welke bewegingen dat ding maakte.
Soms zijn gebaren simpelweg symbolen. Denk aan de vuist met de duim omhoog: ’tof hoor’. Met de duim omlaag: ‘Echt slecht’. Over die middelvinger zullen we het maar niet hebben
Van je gezicht aflezen (Mimiek)
Emoties vinden hun uitdrukking in het hele lichaam, de houding en de gebaren, maar vooral het gezicht. We kennen niet voor niets de uitdrukking “het is van je gezicht af te lezen’.
De stand van de wenkbrauwen, de mate waarin de ogen open of juist dichtgeknepen zijn en de mond, met name de lippen en de stand van de mondhoeken.
De combinatie van die elementen maakt dat we een heel scala van emoties kunnen aflezen. De afkortingen die je tegenwoordig gebruikt in de schriftelijke communicatie (mail, sms en chat) zijn hiervan een afgeleide.
😉 knipoog 😀 volle lach 🙂 vrolijk 🙁 boos
Spiegels van de ziel (Oogcontact)
Ogen zijn de spiegel van de ziel. De meest diepe en intense emoties komen tot uitdrukking via de ogen. Om die reden is oogcontact ook bijna een synoniem van persoonlijk contact.
Het contact zoeken met de ogen ligt dan ook heel gevoelig. Blijf je iemand te lang aankijken om aandacht te trekken, dan kan dat opgevat worden als brutaal of zelfs als opdringerig. Dit is met name het geval wanneer de ander geen contact wil.
Oogcontact kan ook heel prettig zijn. Even sluiks kijken en afwachten hoe de ander reageert.
Hoe lang kun je naar elkaar kijken en het nog prettig vinden. Via oogcontact kun je aftasten wat je van elkaar wil. Het zijn dan de eerste stappen naar een verdere kennismaking.
Masseren is non verbale communicatie
Je communiceert dus heel veel, zonder ook maar iets verbaal te hoeven zeggen. Zorg dat deze non-verbale communicatie goed is naar je klanten toe.
Kijk dus eerst naar jezelf zodat je weet hoe de ander naar je kijkt!